Wielka Brytania zgodziła się rozpocząć negocjacje z Mauritiusem w sprawie przyszłości Wysp Chagos, brytyjskiego terytorium na Oceanie Indyjskim od 1814 roku.
Minister spraw zagranicznych James Cleverly powiedział, że chce „rozwiązać wszystkie nierozstrzygnięte kwestie” dotyczące archipelagu.
Dodał, że skuteczne działanie wspólnej brytyjsko-amerykańskiej bazy wojskowej na Diego Garcia będzie gwarantowane.
Czagosjanie prowadzili kampanię na rzecz powrotu, odkąd ponad 1000 osób zostało zmuszonych do wyjazdu w latach 60. i 70. XX wieku.
Diego Garcia jest największą z 60 małych wysp archipelagu Chagos. Po utworzeniu bazy wojskowej w 1966 roku mieszkańcy wyspy zostali wypędzeni.
Mauritius, który uzyskał niepodległość od Wielkiej Brytanii w 1968 r., utrzymuje, że wyspy są jego własnością, a Czagosjanie walczyli o ich powrót na brytyjskich sądach.
Najwyższy sąd ONZ, Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości w Hadze, orzekł, że brytyjska administracja terytorium jest „nielegalna” i musi zostać zakończona.
Ale do tej pory Wielka Brytania opierała się międzynarodowej presji, by rozpocząć rozmowy w sprawie wysp.
W pisemnym oświadczeniu ministerialnym Cleverly ogłosił: „Wielka Brytania i Mauritius zgodziły się podjąć konstruktywne negocjacje w celu osiągnięcia porozumienia na początku przyszłego roku.
„Biorąc pod uwagę odpowiednie postępowania sądowe, naszym zamiarem jest zapewnienie porozumienia na podstawie prawa międzynarodowego w celu rozwiązania wszystkich nierozstrzygniętych kwestii, w tym dotyczących byłych mieszkańców Archipelagu Chagos”.
Minister spraw zagranicznych potwierdził, że negocjacje będą obejmować „wykonywanie suwerenności”.
Posunięcie to jest następstwem rozmów między Liz Truss, podczas jej krótkiego okresu pełnienia funkcji premiera, a przywódcą Mauritiusa Pravindem Jugnauthem na Zgromadzeniu Ogólnym ONZ w Nowym Jorku we wrześniu.
Były przywódca Partii Pracy Jeremy Corbyn, który od dawna prowadzi kampanię na rzecz prawa wyspiarzy i ich potomków do powrotu, powiedział BBC, że jest „bardzo zadowolony”, że Wielka Brytania wycofała się z wieloletniej odmowy negocjacji.
Podczas wyborów parlamentarnych w 2017 i 2019 r. pod jego kierownictwem Partia Pracy obiecała umożliwić powrót Czagosjan na archipelag.
Pan Corbyn – który obecnie zasiada jako niezależny poseł, po usunięciu bata laburzystów w 2020 r. – powiedział, że oświadczenie ministra spraw zagranicznych było „dobrym krokiem naprzód” i ma nadzieję, że porozumienie z Mauritiusem zostanie osiągnięte w krótkim czasie.
Powiedział, że nadszedł czas, aby „haniebny okres w historii Wielkiej Brytanii” dobiegł końca.
Złożył także hołd wyspiarzom za prowadzenie „niesamowitej, dzielnej kampanii przez wiele dziesięcioleci”, dodając, że wiadomość była dowodem, że „nigdy nie należy się poddawać”.
